Çeviren: Toğrul Salamzade
Teleolojik Argüman, “dizayn argümanı” olarak da bilinir. Bunu anlamak oldukça basittir, bu argümana göre, evren ve yaşayan varlıkların düzeni, tutarlılığı, birliği ve modeli, Tanrı’nın var olduğunu kanıtlamaktadır.
Saat Argümanı, William Paley (1743-1805) tarafından bunun tipik bir benzetmesi olarak verilmiştir. Argüman tam olarak şöyledir. Siz boş bir sahada bir saat bulursanız, siz mantıklı olarak bunun tesadüf sonucu oluşmadığını ancak biri tarafından dizayn edildiği sonucuna varacaksınız. Aynı şekilde, biz evrene baktığımızda, evrenin ve canlıların ne kadar mükemmel bir şekilde işlediğini gördüğümüzden dolayı, doğal olarak bir tasarımcı olduğu sonucuna varırız. Göz, dizaynın tipik bir örneğidir. Bu muhteşem bir gelişimdir. Gözün işlemesi için, tek başlarına hiçbir işlevi olmayan, ancak yalnız birlikte işlediklerinde bir değere sahip olan benzer parçaları olması gerekmektedir. Yalnızca birlikte işlediklerinde tüm işlevlerini segileyebilirler. Bu işlev de, tasarımla oluşmuştur.
Paley’in argümanı tam olarak şöyledir:
- İnsanların kendi elleriyle yaptıkları şey, akıllı tasarımın bir ürünüdür.
- Evren, insan eserlerini andırıyor.
- Bu nedenle, evren, akıllı tasarımın bir ürünüdür.
- Ancak evren, insan eserleriyle karşılaştırılınca, çok karmaşık ve büyüktür.
- Bu nedenle, büyük olasılıkla evreni akıllı tasarımla yaratan güçlü ve büyük bir yaratan vardır.
Argümanın Güçlü Yönleri
Bu argüman kolay anlaşılır ve değerlidir, insanlar doğal olarak tasarımcı olduklarına göre, herşeyin bir amacı olduğunu düşünmek de doğal bir şeydir. Bu aynı zamanda Romalılar 1:20 ayetiyle de tutarlıdır:
“Tanrı’nın görünmeyen nitelikleri -sonsuz gücü ve Tanrılığı- dünya yaratılalı beri O’nun yaptıklarıyla anlaşılmakta, açıkça görülmektedir. Bu nedenle özürleri yoktur.”
Kutsal Yazıya uygun olduğu için, teleolojik argümanın doğruluk payının yüksek olduğuna inanıyorum. Kutsal Kitap, bizim Tanrı’nın beznerliğinde yaratıldığımızı söyler. Bu nedenle, bazı belli şeylerde benzerliğimiz vardır. İmansız kişi haksızlıkla Tanrı’nın gerçeğine engel olmaya çalışsa da (Romalılar 1:18-32), gerçek değişmezdir.
Ayrıca, evrimciler tasarlanmış oldukları kesin olan göz, kalp ve beyin gibi, birçok kısımdan oluşan, ancak bir araya gelerek çalışan şeylerin açıklanmasında zorlanıyorlar. Bu parçaların tek başlarına hiçbir işlevleri yoktur, yalnızca bir bütün olarak çalışabilirler. Evrim, bu ayrıntılı uyuşumları nasıl açıklayabilir? Şimdiye dek, açıklayamadı.
Argümanın Zayıf Yönleri
Evrenin tasarlanmış olduğu fikri subjektiftir. Doğal dünyadaki gözlemler, onların var oluşuna ilişkin değişik teoriler oluşturabilirler. Bir de, bu kanıt bir benzerliğe dayanmaktadır. Evrende karmakarışık bir şeyler bulursak, benzeyişe göre bu, tasarımcının olmadığı anlamına gelirdi.
___________________
Kaynaklar:
- Douglas, J.D.The New International Dictionary of the Christian Church, Grand Rapids, MI: Zondervan, 1978.
- Geisler, Norman.Baker Encyclopedia of Christian Apologetics, Grand Rapids, MI: Baker Book House, 1999
- Geisler, Norman.Baker Encyclopedia of Christian Apologetics, Grand Rapids, MI: Baker Book House, 1976.
